Panultihon 18
1 Siya nga naglain sa iyang kaugalingon nangita sa kaugalingon niyang tinguha ug gisupak niya ang tanan nga maayo.
El que se desvía busca su propio deseo, Y se enfada contra todo consejo.
2 Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing.
El necio no se deleita en el entendimiento, Sino solo en exponer lo que piensa.
3 Kung ang tawong daotan moabot, ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway.
Cuando viene la impiedad viene también el desprecio, Y con la deshonra viene la afrenta.
4 Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa.
Las palabras de la boca de un hombre son aguas profundas, Torrente caudaloso es la fuente de la sabiduría.
5 Dili maayo ang pagdapig ngadto sa daotan, ni sa paghikaw sa hustisya niadtong magbuhat ug matarong.
No es bueno mostrar preferencia por el perverso, Para desviar al justo en el juicio.
6 Ang mga ngabil sa buangbuang magdala kaniya sa panagbingkil ug ang iyang baba mag-awhag sa mga paglatos.
Los labios del necio traen contienda, Y su boca clama por azotes.
7 Ang baba sa buangbuang mao ang iyang kalaglagan ug gilit-ag niya ang iyang kaugalingon sa iyang dila.
La boca del necio es su ruina, Y sus labios, trampa para su alma.
8 Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon nga moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas.
Las palabras del chismoso son como delicados manjares Que penetran hasta el fondo de sus órganos internos.
9 Mao usab, ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto.
El negligente en su obra es hermano del disipador.
10 Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore; ang tawo nga magbuhat ug matarong modangop niini ug maluwas.
Torre fuerte es el Nombre de Yavé. A ella corre el justo y está a salvo.
11 Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad ug sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril.
Las riquezas del rico son su ciudad fortificada, Como un alto muro en su imaginación.
12 Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon, apan pasidunggan kadtong magpaubos.
Antes del quebrantamiento el corazón del hombre es altivo, Y antes de la honra está la humildad.
13 Ang tawo nga magtubag nga wala maminaw— iya kining kabuang ug kaulawan.
Al que responde antes de escuchar, Le es insensatez y deshonra.
14 Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian, apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
El buen ánimo del hombre soporta su enfermedad, Pero el ánimo abatido, ¿quién lo soportará?
15 Ang kasingkasing sa utokan magtinguha sa kahibalo ug ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini.
El corazón del entendido adquiere conocimiento, Y conocimiento busca el oído de los sabios.
16 Ang gasa sa tawo mag-abli sa iyang dalan ug magdala kaniya ngadto sa atubangan sa tawong mahinungdanon.
El regalo de un hombre le abre camino Y lo conduce a la presencia de los grandes.
17 Ang unang mosulti sa husay daw husto hangtod nga moabot ang iyang kontra ug magsukitsukit kaniya.
El primero que se defiende parece ser justo, Hasta que llega su prójimo y lo investiga.
18 Ang pagripa makahusay sa panaglantugi ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway.
Echar suerte pone fin a la disputa, Y decide entre los poderosos.
19 Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad, ug ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo.
El hermano ofendido es más tenaz que ciudad fuerte, Y los litigios, más que los cerrojos de una fortaleza.
20 Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
Con el fruto de la boca del hombre llenará su estómago. Con el producto de sus labios se saciará.
21 Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila, ug kadtong nahigugma sa dila makakaon sa bunga niini.
La muerte y la vida están en poder de la boca. El que la ama comerá su fruto.
22 Siya nga makakaplag ug asawa makakaplag ug maayong butang ug makadawat siya ug pabor gikan kang Yahweh.
El que halla esposa halla el bien, Y alcanza el favor de Yavé.
23 Ang tawong kabos maghangyo nga kaluy-an, apan ang tawong adunahan motubag ug pinasingka.
El pobre se expresa con súplicas, El rico responde con durezas.
24 Ang tawo nga daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila, apan adunay higala nga mahimong mas suod kay sa igsoon.
Hay amigos que causan ruina al hombre, Pero hay un amigo más fiel que un hermano.
