< Numerus 15 >
1 Unya nakigsulti si Yahweh ngadto kang Moises. Miingon siya,
Then Yahweh told Moses/me,
2 “Sultihi ang katawhan sa Israel ug ingna sila, 'Sa pag-adto ninyo didto sa yuta nga inyong pagapuy-an, nga ihatag ni Yahweh kaninyo,
“Tell this to the Israeli people: When you arrive in the land that I am giving to you,
3 mag-amdam kamo ug halad pinaagi sa kalayo ngadto kang Yahweh, halad nga sinunog man o halad aron sa pagtuman sa panaad o kabubut-on nga halad, o halad sa inyong kasaulogan, aron makahatag ug makapahimuot nga humot alang kang Yahweh gikan sa panon sa mga mananap o pundok sa mga mananap.
you must offer to me special sacrifices which will be pleasing to me [when the priest burns them on the altar]. Some of them may be offerings that will be completely burned [on the altar]. Some of them may be to indicate that you have made a solemn promise to me. Some of them may be offerings that you yourselves have decided to make. Some of them may be offerings at one of the festivals that you celebrate each year. These offerings may be taken from your herds [of cattle] or from your flocks [of sheep and goats].
4 Kinahanglan nga maghalad kamo ug halad nga sinunog ngadto kang Yahweh lakip usab ang halad nga trigo nga ikanapulo nga bahin sa epa sa labing maayo nga harina nga sagolan ug lana nga ika 1/4 nga bahin sa usa ka hin.
When you give these offerings, you must also bring to me a grain offering of two quarts/liters of nice flour mixed with one quart/liter of [olive] oil.
5 Kinahanglan maghalad usab kamo uban ang halad nga sinunog, o alang sa pagsakripisyo, ika 1/4 nga bahin sa usa ka hin nga bino alang sa halad nga ilimnon alang sa matag nating karnero.
When you offer a lamb to be a sacrifice to be completely burned, you must also pour on the altar one quart/liter of wine.
6 Kung maghalad kamo ug toro nga karnero, kinahanglan mag-andam usab kamo alang sa halad nga trigo ika 2/10 nga bahin sa usa ka epa sa labing maayo nga harina nga sagolan ug lana nga ikatulo nga bahin sa usa ka hin.
‘When you offer a ram to be a sacrifice, you must also bring an offering of four quarts/liters of finely-ground flour mixed with (a third of a gallon/1.3 liters) of [olive] oil.
7 Alang sa halad nga ilimnon, kinahanglan maghalad kamo ug bino nga ikatulo nga bahin sa usa ka hin. Maghatag kini ug kahumot alang kang Yahweh.
And also pour on the altar (a third of a gallon/1.3 liters) of wine. While they are being burned, the smell will be very pleasing to me.
8 Kung mag-andam kamo ug torong baka ingon nga halad sinunog o ingon nga halad aron sa pagtuman sa panaad, o ingon nga halad sa pagpakigdait ngadto kang Yahweh,
‘Sometimes you will offer a young bull to be completely burned on the altar. Sometimes you will offer a sacrifice to indicate that you have made a solemn promise to me. Sometimes you will offer a sacrifice to maintain fellowship with me.
9 unya kinahanglan maghalad kamo ug toro nga baka uban sa halad nga trigo nga ika 3/10 nga bahin sa usa ka epa sa labing maayo nga harina nga gisagolan ug lana nga tunga nga bahin sa usa ka hin.
When you offer these sacrifices, you must also offer a grain offering of six quarts/liters of finely-ground flour mixed with two quarts/liters of [olive] oil.
10 Kinahanglan nga maghalad kamo alang sa halad nga ilimnon nga bino nga tunga sa bahin sa usa ka hin, ingon nga halad nga nahimo pinaagi sa kalayo, aron makahatag ug kahumot alang kang Yahweh.
Also pour on the altar two quarts/liters of wine to be an offering. While those special gifts are being burned, the smell will be very pleasing to me.
11 Kinahanglan nga buhaton sa ingon niini nga paagi alang sa matag toro nga baka, sa matag toro nga karnero, ug alang sa matag laki nga mga nating karnero o nating mga kanding.
Each time someone offers a bull or a ram or a male lamb or a young goat to be a sacrifice, it must be done that way.
12 Ang matag sakripisyo ug mga halad nga inyong giandam kinahanglan nga buhaton sumala sa gihulagway dinhi.
You must obey these instructions for each animal that you bring to me for an offering.
13 Ang tanan nga mga natawong lumad nga mga Israelita kinahanglan nga magbuhat niini nga mga butang sa ingon niini nga paagi, sa dihang magdala kamo ug halad nga sinunog, aron makahatag ug humot nga makapahimuot kang Yahweh.
‘All of you people who have been Israelis all of your lives must obey these regulations when you offer sacrifices that will be pleasing to me when they are burned on the altar.
14 Kung ang langyaw magpuyo uban kaninyo, o si bisan kinsa nga magpuyo uban sa tibuok ninyo nga kaliwatan sa katawhan, kinahanglan nga maghalad siya ug sinunog, aron makahatag ug kahumot alang kang Yahweh. Kinahanglan nga magbuhat siya sama sa inyong ginabuhat.
If any foreigners visit you or live among you, if they also want to bring a sacrifice that will be pleasing to me when it is burned on the altar, they must obey these same instructions.
15 Kinahanglan adunay sama lamang nga balaod alang sa katilingban ug sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo, balaod nga walay kataposan sa tibuok kaliwatan sa inyong katawhan. Sama kaninyo, busa mao usab ang magpapanaw nga nagpuyo uban kaninyo. Kinahanglan nga magbuhat siya sama sa inyong gibuhat sa atubangan ni Yahweh.
I consider that those who have always been Israelis and those who are foreigners are equal, and so they must all obey the same instructions. All of your descendants must also continue to obey these instructions.
16 Sama lamang nga balaod ug sugo ang kinahanglan ninyo nga tumanon ug ngadto sa langyaw nga nagpuyo uban kaninyo.'”
You Israelis and the foreigners who live among you must all obey the same instructions.”
17 Misulti na usab si Yahweh ngadto kang Moises. Miingon siya,
Yahweh also said to Moses/me,
18 “Sultihi ang katawhan sa Israel ug ingna sila, 'Sa pag-abot ninyo sa yuta nga akong pagadad-an kaninyo,
“Tell these instructions to the Israeli people: [Yahweh says this]: ‘When you arrive in the land to which I am taking you,
19 sa dihang mokaon kamo sa mga pagkaon nga abot niadtong yutaa, kinahanglan nga maghalad kamo ug halad ug ihalad kini kanako.
and you eat the crops that are growing there, you must set some of them aside to be a sacred offering to me.
20 Gikan sa pinakauna ninyong minasa kinahanglan nga maghalad kamo ug tinapay aron nga ibayaw kini ingon nga binayaw nga halad gikan sa giokanan. Kinahanglan nga ibayaw ninyo kini sa ingon niini nga paagi.
[Each year] set aside some of the first grain that you gather after you have threshed it. Bake a loaf of bread from the first flour that you grind and bring it to me to be a sacred offering.
21 Kinahanglan nga ihatag ninyo kanako ang binayaw nga halad sa tibuok nga kaliwatan sa inyong katawhan gikan sa pinakauna ninyo nga minasa.
Every year, you and your descendants must continue to make and bring to me [a loaf of bread baked] [MTY] [with flour] from the first part of the grain that you harvest.’”
22 Usahay makasala kamo nga wala tuyoa, sa dihang dili ninyo tumanon kining tanan nga mga sugo nga gisulti ko kang Moises—
“‘There may be times when you Israelis do not obey all these instructions that I have given to Moses to tell you, but not because you intended to disobey them.
23 ang tanang mga butang nga akong gisugo kaninyo pinaagi kang Moises gikan niadtong unang adlaw nga gihatag ko kaninyo ang mga sugo ug sa umaabot sa tibuok nga mga kaliwatan sa inyong katawhan.
There may be times when some of your descendants do not obey all these instructions that I have given to Moses to tell to you.
24 Bahin sa dili tinuyoan nga sala nga wala mahibaloan sa mga katilingban, unya kinahanglan nga ang tanang katilingban maghalad ug usa ka laki nga nating baka ingon nga halad sinunog aron makahatag ug kahumot alang kang Yahweh. Uban niini kinahanglan nga maghimo ug halad nga trigo ug halad nga ilimnon, ingon nga mando sa kasugoan, ug usa ka laki nga kanding ingon nga halad alang sa sala.
If you or they sin [by forgetting to obey these instructions] and none of the Israeli people realize that they were doing that, one young bull as an offering for all the people [must be brought to the priest]. That will be pleasing to me [when it is burned on the altar]. They must also bring to me a grain offering and an offering of wine, and a male goat, to be sacrificed to enable me to forgive them for the sins they have committed.
25 Kinahanglan nga maghimo ug pagpapas sa sala ang pari alang sa tanang katilingban nga katawhan sa Israel. Mapasaylo sila tungod kay ang sala usa lamang ka sayop. Nagdala sila sa ilang mga halad, halad nga sinunog alang kanako. Gidala nila ang ilang halad sa sala sa akong atubangan alang sa ilang kasaypanan.
[By offering these sacrifices], the priest will make atonement for all of you Israeli people. Then, as a result of their bringing to me an offering to be burned [on the altar], (you will be forgiven/I will forgive you), because you sinned without realizing that you were sinning.
26 Unya mapasaylo ang tanang katilingban nga katawhan sa Israel, ug lakip na usab ang mga langyaw nga nagpuyo uban kanila, tungod kay ang tanang katawhan nakasala man nga dili tinuyoan.
You Israeli people and the foreigners who are living among you will all be forgiven.
27 Kung makasala ang usa ka tawo nga dili tinuyoan, nan kinahanglan nga maghalad siya ug baye nga kanding nga nagpanuigon ug usa ka tuig ingon nga halad sa sala.
If one person commits a sin without realizing that he was sinning, that person must bring to me a female goat to be an offering to enable me to forgive that person for the sins that person has committed.
28 Kinahanglan nga maghimo ug pagpapas sa sala ang pari atubangan ni Yahweh alang sa usa ka tawo nga nakasala nga wala tuyoa. Mapasaylo lamang kanang tawhana sa dihang mabuhat na ang pagpapas sa sala.
The priest will offer it to be a sacrifice to remove the guilt of that person, and that person will be forgiven.
29 Kinahanglan nga mao lamang nga balaod alang sa usa ka tawo nga nagbuhat sa bisan unsa nga butang nga wala tuyoa, sama lamang nga balaod alang sa natawo nga lumad nga katawhan sa Israel ug alang sa mga langyaw nga nagpuyo taliwala kanila.
You Israelis and all the foreigners who live among you must obey these same instructions.
30 Apan kansang tawo nga nagsupak sa pagbuhat niana, natawo man siya nga lumad o langyaw, nagpasipala kanako. Kanang tawhana kinahanglan nga puohon gikan sa taliwala sa iyang katawhan.
But those who disobey my commands (deliberately/because they want to), both Israelis and the foreigners who live among you, have sinned against me [by doing that]. So (they must be expelled/you must expel them) from your camp.
31 Tungod kay gipasipad-an niya ang akong pulong ug gilapas ang akong kasugoan, kanang tawhana kinahanglan nga puohon gayod. Ang iyang sala maanaa gayod kaniya.'”
They have despised my commands and deliberately disobeyed them, so they must be punished for their sin by not being allowed to live among you any more.’”
32 Samtang atua sa kamingawan ang katawhan sa Israel, nakakita sila ug usa ka tawo nga nangahoy panahon sa adlaw nga Igpapahulay.
One day, while the Israelis were in the desert, some of them saw a man who was gathering firewood on the Sabbath/rest day.
33 Kadtong nakakita kaniya nagdala kaniya ngadto kang Moises, kang Aaron, ug sa tanang katilingban.
Those who saw him doing that brought him to Aaron and Moses/me and the rest of the Israeli people.
34 Gibilanggo una nila siya tungod kay wala pa man gipahamtang kung unsa ang angay nga buhaton alang kaniya.
They guarded him carefully, because they did not know what to do [to punish] him.
35 Unya miingon si Yahweh ngadto kang Moises, “Kanang tawhana kinahanglan nga patyon gayod. Kinahanglan nga batohon siya sa tanang katilingban gawas sa kampo.”
Then Yahweh said to Moses/me, “The man must be executed. All of you must [kill him by throwing] stones at him outside the camp.”
36 Busa gidala siya sa tanan nga katilingban ngadto sa gawas sa kampo ug gibato siya hangtod nga namatay sumala sa gisugo ni Yahweh ngadto kang Moises.
So they all took the man outside the camp and killed him by throwing stones at him, as Yahweh had commanded Moses/me that they should do.
37 Nakigsulti na usab si Yahweh ngadto kang Moises. Miingon siya,
Yahweh also said to Moses/me,
38 “Sultihi ang mga kaliwat ni Israel ug sugoa sila nga magbuhat alang sa ilang mga kaugalingon ug mga borlas nga ibitay sa mga sidsid sa ilang mga bisti, bitayi ug pisi nga asul ang matag tumoy niini. Kinahanglan buhaton nila kini sa tibuok kaliwatan sa ilang katawhan.
“Tell this to the Israeli people: You and all your descendants must [twist threads together to] make tassels, and then attach them with blue cords to the bottom edges of your clothes.
39 Mahimo kini nga usa ka pinasahi nga pahimangno kaninyo, sa dihang motan-aw kamo niini, ang tanan nako nga mga kasugoan, aron makinabuhi kini aron nga dili kamo maghunahuna sa inyong kaugalingon nga kasingkasing ug sa inyong kaugalingon nga mga mata ug magpakahugaw sa inyong kaugalingon ngadto niini.
When you look at the tassels, you will remember all the instructions that I gave to you, and you will obey them, instead of doing what you desire and as a result causing yourselves to become unacceptable to me.
40 Buhata kini aron nga mahinumdoman ninyo ug matuman ang tanan nakong mga sugo, ug sa ingon mahimo kamo nga balaan, gitipigan alang kanako, nga inyong Dios.
Seeing those tassels will help you to remember that you must obey all my commands and that you must be (my holy people/dedicated to me).
41 Ako si Yahweh nga inyong Dios, nga nagpagawas kaninyo gikan sa yuta sa Ehipto, aron mahimong inyong Dios. Ako si Yahweh nga inyong Dios.”
Do not forget that I am Yahweh, your God. I am the one who brought you out of Egypt in order that you might belong to me. I am Yahweh, your God.”