Mateo 23
1 Unya nakigsulti si Jesus sa mga panon sa katawhan ug sa iyang mga disipulo,
Then Jesus said to the crowds and to his disciples,
2 Miingon siya, “Ang mga escriba ug ang mga Pariseo milingkod sa lingkoranan ni Moises.
“The scribes and the Pharisees sit on Moses' seat.
3 Busa bisan unsa ang ilang isugo kaninyo nga buhaton, buhata kini nga mga butang ug bantayi sila. Apan ayaw sunda ang ilang mga binuhatan, tungod kay nagasulti sila sa mga butang apan wala sila magbuhat niini.
Therefore observe and do all that they tell you to observe. But do not do what they do, for they say things and do not do them.
4 Oo, nagapos sila sa ilang bug-at nga palas-onon nga malisod pas-anon, ug unya gibutang nila kini sa abaga sa mga tawo. Apan sila sa ilang kaugalingon wala molihok sa usa ka tudlo aron pagpas-an kanila.
They bind burdens that are heavy and hard to bear and lay them on people's shoulders, but they themselves are not willing to lift a finger to move them.
5 Ang tanan nilang mga binuhatan, gibuhat nila aron makita sa mga tawo. Kay nagahimo sila sa ilang mga filacteria nga lapad, ug gipaluagan nila ang sidsid sa ilang mga bisti.
They do all their works to be seen by others. They make their phylacteries wide and the fringes of their garments long.
6 Gihiguma nila ang pinasahi nga mga dapit diha sa mga kombira ug sa pinasahi nga mga lingkoranan didto sa mga sinagoga,
They love the place of honor at banquets, the best seats in the synagogues,
7 ug ang pinasahi nga mga pagtimbaya didto sa merkado, ug pagatawgon nga 'Rabbi' sa mga tawo.
greetings in the marketplaces, and when others call them ‘Rabbi, Rabbi.’
8 Apan dili kamo angay nga pagatawgon ug'Rabbi', kay aduna lamang kamoy usa ka magtutudlo, ug kamong tanan managsoon.
But you are not to be called ‘Rabbi,’ for there is one who is your instructor, the Christ, and you are all brothers.
9 Ug ayaw tawga ang tawo nga inyong amahan dinhi sa kalibotan, kay usa lamang ang inyong Amahan, ug atua siya sa langit.
And do not call anyone on earth your father, for there is one who is your Father, he who is in heaven.
10 Ni mopatawag kamo ug 'magtutudlo', kay aduna kamoy usa lamang ka magtutudlo, ang Cristo.
Neither are you to be called instructors, for there is one who is your instructor, the Christ.
11 Apan siya nga labing dako kaninyo mahimo nga inyong sulugoon.
But he who is greater among you must be your servant.
12 Si bisan kinsa nga mopataas sa iyang kaugalingon igapaubos. Ug bisan kinsa nga mopaubos sa iyang kaugalingon igapataas.
For whoever exalts himself will be humbled, and whoever humbles himself will be exalted.
13 Apan alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Gitak-opan ninyo ang gingharian sa langit batok sa katawhan. Kay wala kamo mosulod niini sa inyong kaugalingon, ug wala usab kamo motugot niadtong buot mosulod.
“But woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you devour widows' houses and for a pretense make long prayers. Therefore you will receive a more severe judgment.
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you shut people out of the kingdom of heaven. You yourselves do not enter, nor do you let in those who are trying to enter.
15 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay kamo milatas sa dagat ug yuta aron sa paghimo ug usa ka kinabig. Ug sa dihang mahimo na siya, gihimo ninyo siya nga anak sa impiyerno sa makaduha sama kaninyo ug sa inyong kaugalingon. (Geenna g1067)
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you cross sea and land to make a single convert, and when he has become one, you make him twice as much a son of hell as yourselves. (Geenna g1067)
16 Pagkaalaot ninyo, kamong mga naggiya sa buta, kamong misulti nga, 'Si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa templo, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa bulawan sa templo, ginapos siya sa iyang pagpanumpa.'
“Woe to you, blind guides, who say, ‘If anyone swears by the temple, it is nothing; but if anyone swears by the gold of the temple, he is bound by his oath.’
17 Kamong buta nga mga buangbuang, hain man ang labing dako, ang bulawan, o ang templo nga adunay bulawan nga gihalad sa Dios?
You fools and blind men! Which is greater, the gold or the temple that makes the gold sacred?
18 Ug, 'Si bisan kinsa nga manumpa sa halaran, wala kini pulos. Apan si bisan kinsa nga manumpa pinaagi sa gasa nga anaa niini, ginapos siya sa iyang mga pagpanumpa.'
You also say, ‘If anyone swears by the altar, it is nothing; but if anyone swears by the gift on the altar, he is bound by his oath.’
19 Kamo buta nga katawhan, kay hain man ang labing dako, ang gasa, o ang halaran nga adunay gasa nga gihalad sa Dios?
You fools and blind men! Which is greater, the gift or the altar that makes the gift sacred?
20 Busa, siya nga nanumpa sa halaran nanumpa niini ug pinaagi sa tanang butang nga anaa niini.
Therefore, whoever swears by the altar swears by it and by everything on it.
21 Ug siya nga nanumpa sa templo nanumpa niini ug pinaagi kaniya nga nagpuyo niini.
And whoever swears by the temple swears by it and by him who dwells in it.
22 Ug siya nga nanumpa diha sa langit nanumpa pinaagi sa trono sa Dios ug pinaagi kaniya nga naglingkod niini.
And whoever swears by heaven swears by the throne of God and by him who sits upon it.
23 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay naghatag kamo sa ikapulo sa anis, herba buena, ug komino, apan inyong gibiyaan ang mas bug-at nga mga butang sa balaod—katarong, kaluoy, ug pagtuo. Apan gikinahanglan ninyo kini nga mahuman, ug dili biyaan ang uban nga wala nahuman.
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you tithe mint, dill, and cumin, yet you have neglected the weightier matters of the law: justice, mercy, and faith. These you ought to have practiced without neglecting the other things.
24 Kamong mga giya sa buta, gisala ninyo ang usa ka tagnok apan nagatulon sa usa ka kamelyo!
You blind guides, who strain out a gnat but swallow a camel!
25 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay gihinloan ninyo ang gawas sa baso ug sa plato, apan ang sulod nila napuno sa pagpanglimbong ug pagpasobra.
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you cleanse the outside of the cup and the dish, but the inside is filled with the fruits of your robbery and unrighteousness.
26 Kamong buta nga Pariseo, hinloi una ang sulod sa kupa ug sa plato, aron ang sa gawas mahinlo usab.
Yoʋ blind Pharisee! First clean the inside of the cup and the dish, and then the outside of them will also be clean.
27 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay sama kamo sa ginapaputi nga mga lubnganan, nga maanindot tan-awon sa gawas, apan ang sulod napuno sa bukog sa mga patay nga tawo ug sa tanang mahugaw nga mga butang.
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you are like whitewashed tombs, which appear beautiful on the outside, but inside they are full of the bones of the dead and all uncleanness.
28 Sa samang paagi, kamo usab sa panggawas makita sa mga tawo nga matarong, apan sa sulod napuno sa pagpakaaron-ingnon ug kalapasan.
In the same way, you also appear righteous to others on the outside, but inside you are full of hypocrisy and lawlessness.
29 Alaot kamo, mga escriba ug mga Pariseo, mga tigpakaaron-ingnon! Kay inyong gitukod ang mga lubnganan sa mga propeta ug gidayandayanan ang mga lubnganan sa matarong.
“Woe to you, scribes and Pharisees, hypocrites! For you build the tombs of the prophets and adorn the graves of the righteous,
30 Kamo miingon, 'Kung nabuhi kami sa adlaw sa among mga amahan, dili gayod kami moapil kanila sa pag-ula ug dugo sa mga propeta.'
and you say, ‘If we had been alive in the days of our fathers, we would not have been participants with them in shedding the blood of the prophets.’
31 Busa kamo nagpamatuod sa inyong kaugalingon nga kamo ang mga anak niadtong nagpatay sa mga propeta.
Therefore you bear witness against yourselves that you are the sons of those who murdered the prophets.
32 Kamo usab nagpuno sa sukdanan sa sala sa inyong mga amahan.
Fill up, then, the measure of your fathers.
33 Kamo mga halas, kaliwat kamo sa mga bitin nga malala, unsaon man ninyo paglikay ang paghukom sa impiyerno? (Geenna g1067)
You serpents, you brood of vipers! How will you escape being sentenced to hell? (Geenna g1067)
34 Busa, tan-awa, akong gipadala kaninyo ang mga propeta, maalamon nga mga tawo, ug mga escriba. Ang pipila kanila inyong pamatyon ug ilansang sa krus. Ug ang pipila kanila inyong latigohon didto sa inyong mga sinagoga ug pagagukdon gikan sa siyudad ngadto sa laing siyudad.
Therefore, behold, I am sending you prophets, sages, and scribes. Some of them you will kill and crucify, and some of them you will flog in your synagogues and persecute from town to town.
35 Ang sangpotanan mao nga diha kaninyo moabot ang pag-ula sa dugo sa tanang matarong didto sa kalibotan, gikan sa dugo ni Abel ang matarong hangtod sa dugo ni Zacarias nga anak ni Baraquias, nga gipatay ninyo taliwala sa balaang puloy-anan ug sa halaran.
As a result, all the righteous blood that has been shed on earth will come upon you, from the blood of righteous Abel to the blood of Zechariah son of Barachiah, whom you murdered between the temple and the altar.
36 Sa pagkatinuod mosulti ako kaninyo, kining tanan nga mga butang mahitabo niini nga kaliwatan.
Truly I say to you, all these things will come upon this generation.
37 Jerusalem, Jerusalem, ikaw nga mipatay sa mga propeta, ug mibato sa mga gipadala kanimo! Sa kanunay ako nangandoy nga tigumon ang imong mga anak, sama sa pagtigom sa himungaan nga manok sa iyang mga piso ilalom sa iyang mga pako, apan wala ikaw mosugot!
“O Jerusalem, Jerusalem, the city that kills the prophets and stones those who are sent to yoʋ! How often I have wanted to gather yoʋr children together as a hen gathers her chicks under her wings, but you were not willing!
38 Tan-awa, ang imong balay gibiyaan kanimo nga sinalikway.
Behold, your house is left to you desolate.
39 Kay magasulti ako kanimo, Ikaw dili na makakita kanako sukad karon, hangtod nga mosulti ka, 'Bulahan siya nga moanhi diha sa ngalan sa Ginoo.'”
For I tell you, from now on you will certainly not see me until you say, ‘Blessed is he who comes in the name of the Lord!’”
