< Marcos 7 >
1 Ang mga Pariseo nanagtigom kauban ni Jesus, kauban sa mga eskriba nga naggikan sa Jerusalem.
And the Pharisees and some of the scribes, coming from Jerusalem, are gathered together to him,
2 Ilang nakita nga ang uban sa iyang disipulo mikaon sa ilang tinapay uban ang kahugaw, kana mao, ang wala kapanghunaw, sa ilang mga kamot.
and seeing some of his disciples eat bread with defiled, that is, unwashed, hands,
3 (Alang sa mga Pariseo ug sa tanang mga Judio, sila dili mangaon gawas kung sila makapanghunaw sa ilang mga kamot; sila nagagunit gihapon sa tulumanon sa ilang mga katigulangan.
(for the Pharisees and all the Jews, unless they wash their hands diligently, do not eat, holding what has been delivered by the ancients;
4 Sa dihang ang mga Pariseo moabot gikan sa merkado, sila dili mangaon hangtod nga sila makapanghinlo sa ilang kaugalingon. Ug adunay lain pang sulondon nga ilang ginatuman bisan lisod, apil ang paghinlo sa mga kopa, mga tiil, bulawan nga sudlanan, ug bisan ang lingkoranan sa kan-anan.)
and [on coming] from the market-place, unless they are washed, they do not eat; and there are many other things which they have received to hold, the washing of cups and vessels, and brazen utensils, and couches),
5 Ang mga Pariseo ug ang mga eskriba nangutana kang Jesus, “Nganong ang imong mga disipulo wala magkinabuhi sumala sa tolumanon sa mga katigulangnan, tungod kay sila nangaon sa ilang tinapay nga walay pagpanghunaw sa ilang mga kamot?
then the Pharisees and the scribes ask him, Why do thy disciples not walk according to what has been delivered by the ancients, but eat the bread with defiled hands?
6 Siya miingon, “Si Isaias nanagna bahin kaninyo mga tigpakaaron-ingnon, siya misulat, 'Kining katawhan nagpasidungog kanako uban sa ilang ngabil, apan ang ilang kasingkasing layo kanako.'
But he answering said to them, Well did Esaias prophesy concerning you hypocrites, as it is written, This people honour me with their lips, but their heart is far away from me.
7 Walay silbi ang ilang pagdayeg nga gihalad kanako, gitudlo ang balaod sa katawhan isip tinuohan.'
But in vain do they worship me, teaching [as their] teachings commandments of men.
8 Inyong gisalikway ang kasugoan sa Dios ug paspas nga nihupot sa tulumanon sa tawo.”
[For], leaving the commandment of God, ye hold what is delivered by men [to keep] — washings of vessels and cups, and many other such like things ye do.
9 Siya miingon, “Sayon kaninyo ang pagsalikway sa kasugoan sa Dios aron inyong mahuptan ang inyong tulumanon!
And he said to them, Well do ye set aside the commandment of God, that ye may observe what is delivered by yourselves [to keep].
10 Tungod kay si Moises miingon, 'Tahora ang inyong amahan ug ang inyong inahan,' ug, 'Siya nga mosulti ug daotan sa iyang amahan o inahan, sa pagkatinuod mamatay gayod.'
For Moses said, Honour thy father and thy mother; and, he who speaks ill of father or mother, let him surely die.
11 Apan kamo miingon, 'Kung ang tawo moingon ngadto sa iyang amahan o inahan, “Bisan unsa nga tabang nga madawat ninyo gikan kanako mao ang Corban,”' (kana ginaingon nga, 'Gihatag sa Dios') -
But ye say, If a man say to his father or his mother, [It is] corban (that is, gift), whatsoever thou mightest have profit from me by...
12 unya kamo wala na magtugot kaniya sa pagbuhat sa bisan unsa alang sa iyang amahan o sa iyang inahan.
And ye no longer suffer him to do anything for his father or his mother;
13 Inyong gihimo ang kasugoanan sa Dios nga walay bili sumala sa inyong tulumanon nga inyo gihapong gipasapasa. Ug daghan nga managsamang butang nga inyong gihimo.”
making void the word of God by your traditional teaching which ye have delivered; and many such like things ye do.
14 Iyang gitawag pag-usab ang panon ug miingon kanila, “Pamati kanako, tanan kaninyo, ug sabta.
And having called again the crowd, he said to them, Hear me, all [of you], and understand:
15 Walay makapahugaw sa tawo nga gikan sa gawas kung kini mosulod kaniya. Ang makapahugaw sa tawo mao ang mogawas kaniya.”
There is nothing from outside a man entering into him which can defile him; but the things which go out from him, those it is which defile the man.
16 Ang mahinungdanong mga sinulat wala maapil vs. 16. Kung si bisan kinsa nga tawo nga adunay dalunggan, siya papaminawa.
If any one have ears to hear, let him hear.
17 Karon si Jesus mibiya sa panon ug misulod sa balay, ang iyang mga tinun-an nangutana kaniya mahitungod sa sambingay.
And when he went indoors from the crowd, his disciples asked him concerning the parable.
18 Si Jesus miingon, “Kamo ba wala pa gihapon makasabot? Wala ba ninyo makita nga bisan unsa nga mosulod sa tawo gikan sa gawas dili makahugaw kaniya,
And he says to them, Are ye also thus unintelligent? Do ye not perceive that all that is outside entering into the man cannot defile him,
19 tungod kay kini dili man muadto sa iyang kasingkasing, apan kini mopaingon sa iyang tiyan ug unya mugawas ngadto sa kasilyas.” Niini nga pulong gihimo ni Jesus nga ang tanang pagkaon nahinloan na.
because it does not enter into his heart but into his belly, and goes out into the draught, purging all meats?
20 Siya miingon, “Kini ang makapahugaw sa tawo nga mao ang mogawas kaniya.
And he said, That which goes forth out of the man, that defiles the man.
21 Kay gikan sa kinasuloran sa tawo, mogawas sa kasingkasing, magahimo ug daotang hunahuna, pagpakighilawas gawas sa kaminyoon, pagpangawat, pagpatay,
For from within, out of the heart of men, go forth evil thoughts, adulteries, fornications, murders,
22 pagpanapaw, kahakog, pagkadautan, pagpanlimbong, kaulag, kasina, pagbutangbutang, pagpagarbo, binuang.
thefts, covetousness, wickednesses, deceit, licentiousness, a wicked eye, injurious language, haughtiness, folly;
23 Kining tanang mga daotan naggikan sa sulod, ug mao ang makapahugaw sa tawo.”
all these wicked things go forth from within and defile the man.
24 Nitindog siya gikan didto ug miadto padulong sa rehiyon sa Tyre ug Sidon. Siya misulod sa balay ug dili siya buot nga adunay usa nga masayod nga siya atua didto.
And he rose up and went away thence into the borders of Tyre and Sidon; and having entered into a house he would not have any one know [it], and he could not be hid.
25 Apan siya dili matago. Apan sa kalit lang ang babaye kinsa adunay gamayng anak nga babaye nga adunay hugaw nga espiritu— kini nga babaye nakadungog bahin kang Jesus ug miduol siya ug miluhod sa iyang tiilan.
But immediately a woman, whose little daughter had an unclean spirit, having heard of him, came and fell at his feet
26 Karon ang babaye usa ka Griyego, nga taga-Fenicia ang kaliwat. Nagpakiluoy siya kaniya nga palayason ang demonyo gikan sa iyang anak nga babaye.
(and the woman was a Greek, Syrophenician by race), and asked him that he would cast the demon out of her daughter.
27 Siya miingon kaniya, “Kinahanglan pakan-on una ang kabataan. Tungod kay dili sakto nga kuhaon ang tinapay sa mga bata ug ilabay sa mga iro.”
But [Jesus] said to her, Suffer the children to be first filled; for it is not right to take the children's bread and cast it to the dogs.
28 Apan siya mitubag ug miingon ngadto kaniya, “Oo, Ginoo, bisan ang mga iro ilawom sa lamesa mokaon sa mumho sa mga bata.”
But she answered and says to him, Yea, Lord; for even the dogs under the table eat of the children's crumbs.
29 Siya miingon ngadto kaniya, “Tungod kay ikaw misulti niini, gawasnon ka nga molakaw. Ang demonyo mugawas sa imong anak nga babaye.”
And he said to her, Because of this word, go thy way, the demon is gone out of thy daughter.
30 Siya mibalik sa iyang panimalay ug iyang nakita ang bata nga naghigda sa iyang higdaanan, ug wala na ang demonyo.
And having gone away to her house she found the demon gone out, and her daughter lying on the bed.
31 Miadto siya pag-usab sa gawas gikan sa rehiyon sa Tyre ug miadto agi sa Sidon sa dagat sa Galilea nga rehiyon sa Decapolis.
And again having left the borders of Tyre and Sidon, he came to the sea of Galilee, through the midst of the coasts of Decapolis.
32 Ilang gidala ang usa ka tawo nga bungol ug amang, ug sila nagpakiluoy kang Jesus aron ipandong ang iyang kamot kaniya.
And they bring to him a deaf [man] who could not speak right, and they beseech him that he might lay his hand on him.
33 Iyang gikuha siya gikan sa pundok sa tago, ug iyang gibutang ang iyang mga tudlo sa iyang mga dalonggan, ug pagkahuman niyag luwa, iyang gihikap ang dila.
And having taken him away from the crowd apart, he put his fingers to his ears; and having spit, he touched his tongue;
34 Siya mihangad sa langit; siya nanghupaw ug miingon kaniya, “Ephphatha,” kana ginaingon, “Buka!”
and looking up to heaven he groaned, and says to him, Ephphatha, that is, Be opened.
35 Gihimo ni Jesus nga ang iyang mga dalonggan makadungog, ug makausa gikuha niya ang nakapugong sa iyang dila nga siya dili makasolti, mao nga siya karon makasolti na ug maayo.
And immediately his ears were opened, and the band of his tongue was loosed and he spoke right.
36 Iyang gisugo sila nga dili kini isulti kang bisan kinsa. Apan hinuon, sa dihang nagmando siya kanila nga magpakahilom, misamot hinuon sila pagsugilon mahitungod niini.
And he charged them that they should speak to no one [of it]. But so much the more he charged them, so much the more abundantly they proclaimed it;
37 Sila hingpit nga nahibulong, nga nag-ingon, “Iyang gibuhat ang tanan pag-ayo. Gihimo niya nga bisan ang bungol makadungog ug ang amang makasulti.”
and they were astonished above measure, saying, He does all things well; he makes both the deaf to hear, and the speechless to speak.