Ester 1
1 Sa mga adlaw ni Ahasuerus (mao kini nga Ahasuerus nga naghari gikan sa India hangtod sa Etiopia, labaw sa 127 ka mga probinsya),
E sucedeu nos dias de Assuero (este é aquele Assuero que reinou desde a Índia até Ethiopia, sobre cento e vinte e sete províncias):
2 niadto nga mga adlaw naglingkod si Haring Ahasuerus sa iyang harianong trono sa salipdanan sa Susa.
Naqueles dias, assentando-se o rei Assuero sobre o trono do seu reino, que está na fortaleza de Susan,
3 Sa ikatulo nga tuig sa iyang paghari, nagpakombira siya sa tanan niya nga mga opisyal ug sa iyang mga sulugoon. Ang kasundalohan sa Persia ug sa Media, ang dungganong mga tawo, ug mga gobernador sa mga probinsya nga anaa sa iyang atubangan.
No terceiro ano do seu reinado, fez um convite a todos os seus príncipes e seus servos (o poder da Pérsia e Media e os maiores senhores das províncias estavam perante ele),
4 Gipasundayag niya ang mga mahimayaong bahandi sa gingharian ug ang kadungganan sa pagkamahimayaon sa iyang pagkabantogan sa daghang mga adlaw, sulod sa 180 ka adlaw.
Para mostrar as riquezas da glória do seu reino, e o esplendor da sua excelente grandeza, por muitos dias, a saber: cento e oitenta dias.
5 Sa dihang nahuman na kini nga mga adlaw, nagpakombira ang hari sulod sa pito ka adlaw. Alang kini sa tanang katawhan sa salipdanan sa susa, gikan sa labing dako hangtod sa labing ubos. Gipahigayon kini sa hawanan sa tanaman sa palasyo sa hari.
E, acabados aqueles dias, fez o rei um convite a todo o povo que se achou na fortaleza de Susan, desde o maior até ao menor, por sete dias, no pátio do jardim do palácio real.
6 Gidayandayanan ang hawanan sa tanaman ug puti nga mga tabil nga gapas ug ube, uban sa mga pisi nga pinong lino ug tapul, gibitay sa singsing nga mga plata gikan sa mga haligi nga marmol. Didto adunay mga lingkoranan nga bulawan ug plata ibabaw sa usa ka salog nga bato, marmol, perlas, ug de-kolor nga mga bato.
As tapeçarias eram de branco, verde, e azul celeste, pendentes de cordões de linho fino e púrpura, e argolas de prata, e colunas de mármore: os leitos de ouro e de prata, sobre um pavimento de porphyro, e de mármore, e de alabastro, e de pedras preciosas.
7 Gidalit ang mga ilimnon pinaagi sa mga kopa nga bulawan. Pinasahi ang matag kopa ug adunay daghang harianong bino ang miabot tungod sa pagkamanggihatagon sa hari.
E dava-se de beber em vasos de ouro, e os vasos eram diferentes uns dos outros; e havia muito vinho real, segundo o estado do rei.
8 Gipatuman ang pag-inom pinaagi sa sugo nga, “Kinahanglan nga walay pagpamugos.” Naghatag ug mga mando ang hari ngadto sa tanang sulugoon sa iyang palasyo aron buhaton nila ang bisan unsa nga gitinguha sa matag bisita.
E o beber era por lei, que ninguém forçasse a outro: porque assim o tinha ordenado o rei expressamente a todos os grandes da sua casa, que fizessem conforme à vontade de cada um.
9 Nagpakombira usab si Rayna Vasti alang sa mga babaye sa harianong palasyo ni Haring Ahasuerus.
Também a rainha Vasthi fez um convite às mulheres, na casa real, que tinha o rei Assuero.
10 Sa ikapito nga adlaw, sa dihang nakabati sa kalipay ang kasingkasing sa hari tungod sa bino, miingon siya kang Mehuman, Bizta, Harbona, Bigta, Abagta, Zetar, ug Carkas (ang pito ka opisyal nga nag-alagad sa atubangan niya),
E ao sétimo dia, estando já o coração do rei alegre do vinho, mandou a Mehuman, Biztha, Harbona, Bigtha, e Abagtha, Zethar, e a Carchas, os sete eunucos que serviam na presença do rei Assuero,
11 sa pagdala kang Rayna Vasti sa iyang atubangan uban sa iyang harianong korona. Buot niyang ipakita sa katawhan ug sa mga opisyal ang iyang pagkamaanyag, kay ang iyang katahom makadani.
Que introduzissem na presença do rei a rainha Vasthi, com a coroa real, para mostrar aos povos e aos príncipes a sua formosura, porque era formosa à vista.
12 Apan midumili sa pag-adto si Rayna Vasti sa pulong sa hari nga gipadala ngadto kaniya pinaagi sa mga opisyal. Unya nasuko pag-ayo ang hari; ang iyang kasuko misilaob diha kaniya.
Porém a rainha Vasthi recusou vir conforme à palavra do rei, pela mão dos eunucos; pelo que o rei muito se enfureceu, e ardeu nele a sua ira.
13 Busa gipatawag ni Haring Ahasuerus ang iyang kalalakin-an nga mga inila nga manggialamon, nga makasabot sa mga panahon (kay mao kini ang nabatasan nga buhaton sa hari ngadto sa tanang mga batid sa balaod ug paghukom).
Então disse o rei aos sábios que entendiam dos tempos (porque assim se tratavam os negócios do rei na presença de todos os que sabiam a lei e o direito;
14 Karon ang duol kaniya mao sila Karshena, Zetar, Admata, Tarshis, Meres, Marsena, Memukan, pito ka prinsipe sa Persia ug sa Media. Makaduol dayon sila ngadto sa hari, ug gikuptan nila ang labing taas nga mga katungdanan sulod sa gingharian.
E os mais chegados a ele eram: Carsena, Sethar, Admatha, Tarsis, Meres, Marsena, Memuchan, os sete príncipes dos persas e dos medos, que viam a face do rei, e se assentavam os primeiros no reino)
15 “Pinasikad sa balaod, unsa man ang buhaton kang Rayna Vasti tungod kay midumili siya sa pagtuman sa sugo ni Haring Ahasuerus, nga gipadala kaniya pinaagi sa mga opisyal?”
Que, segundo a lei, se devia fazer da rainha Vasthi, por não haver feito o mandado do rei Assuero, pela mão dos eunucos?
16 Miingon si Memukan sa atubangan sa hari ug sa mga opisyal, “Dili lamang batok sa hari nakabuhat ug sayop si Rayna Vasti, apan batok usab sa tanang mga opisyal ug sa tibuok katawhan nga anaa sa tanang mga probinsya ni Haring Ahasuerus.
Então disse Memuchan na presença do rei e dos príncipes: Não somente pecou contra o rei a rainha Vasthi, porém também contra todos os príncipes, e contra todos os povos que há em todas as províncias do rei Assuero.
17 Kay ang panghitabo sa rayna masayran sa tanang kababayen-an. Mahimo kining hinungdan nga dili nila tahoron ang ilang mga bana. Moingon sila, 'Nagsugo si Haring Ahasuerus kang Rayna Vasti nga dad-on sa iyang atubangan, apan midumili siya.'
Porque a notícia deste feito da rainha sairá a todas as mulheres, de modo que desprezarão a seus maridos aos seus olhos quando se disser: Mandou o rei Assuero que introduzissem à sua presença a rainha Vasthi, porém ela não veio.
18 Sa dili pa mahuman kini nga adlaw ang halangdong mga babaye sa Persia ug sa Media nga nakadungog sa panghitabo mahitungod sa rayna mosulti sa sama nga butang ngadto sa tanang mga opisyal sa hari. Adunay hilabihan nga kasuko ug pagkawalay pagtahod.
E neste mesmo dia as princezas da Pérsia e da Media dirão o mesmo a todos os príncipes do rei, ouvindo o feito da rainha: e assim haverá assaz desprezo e indignação.
19 Kung makalipay kini sa hari, pagpadala ug harianong sugo gikan kaniya, ug isulat ang mga balaod sa mga taga-Persia ug sa taga-Medes, nga dili na mabakwi, nga dili na moatubang si Vasti diha kaniya. Tugoti nga ihatag sa hari ang iyang katungdanan ingon nga rayna ngadto sa uban nga mas maayo pa kay kaniya.
Se bem parecer ao rei, saia da sua parte um edito real, e escreva-se nas leis dos persas e dos medos, e não se quebrante, a saber: que Vasthi não entre mais na presença do rei Assuero, e o rei dê o reino dela à sua companheira que seja melhor do que ela
20 Sa dihang gimantala ang sugo sa hari ngadto sa halapad niya nga gingharian, ang tanang mga asawa motahod sa ilang mga bana, gikan sa labing bantogan ngadto mga labing ubos.
E, ouvindo-se o mandado, que o rei mandar em todo o seu reino (ainda que é grande), todas as mulheres darão honra a seus maridos, desde a maior até à menor.
21 Gikalipay kini nga tambag sa hari ug sa iyang halangdong mga tawo, ug gibuhat kini sa hari sumala sa gitanyag ni Memukan.
E pareceram bem estas palavras aos olhos do rei e dos príncipes: e fez o rei conforme à palavra de Memuchan.
22 Nagpadala siya ug mga sulat ngadto sa tanan nga harianong mga probinsya, sa kaugalingong sinulatan sa matag probinsya, ug ngadto sa matag katawhan sa ilang kaugalingong pinulongan. Nagmando siya nga ang matag lalaki maoy mahimong pangulo sa iyang kaugalingong panimalay. Gihatag kini nga sugo sa pinulongan sa matag katawhan sa gingharian.
Então enviou cartas a todas as províncias do rei, a cada província segundo a sua escritura, e a cada povo segundo a sua língua: que cada homem fosse senhor em sua casa, e que se publicasse conforme à língua do seu povo.
