1 Hari 4
1 Si haring Solomon ang hari sa tibuok Israel.
Ngakho uSolomoni wabusa lonke elako-Israyeli.
2 Mao kini ang iyang mga opisyal: Azaria nga anak nga lalaki ni Zadok mao ang pari.
Njalo ababeyizikhulu embusweni wakhe yilaba: U-Azariya indodana kaZadokhi umphristi;
3 Si Elihoref ug si Ahia nga mga anak nga lalaki ni Shisha ang mga sekretaryo. Si Jehoshafat nga anak nga lalaki ni Ahilud mao ang tiglista.
u-Elihorefu lo-Ahija, amadodana kaShisha ababengonobhala; uJehoshafathi indodana ka-Ahiludi wayemlondolozi wemibhalo;
4 Si Benaya nga anak nga lalaki ni Jehoyada ang nagdumala sa kasundalohan. Si Zadok ug si Abiatar mao ang mga pari.
uBhenaya indodana kaJehoyada umlawuli omkhulu; uZadokhi lo-Abhiyathari babengabaphristi;
5 Azaria nga anak nga lalaki ni Natan ang nagdumala sa mga opisyal. Si Zabud nga anak nga lalaki ni Natan mao ang pari ug ang higala sa hari.
u-Azariya indodana kaNathani wayekhangele izikhulu zeziqinti; uZabhudi indodana kaNathani wayengumphristi njalo engumcebisi osekhwapheni lenkosi;
6 Si Ahishar mao ang nagdumala sa panimalay. Si Adoniram nga anak ni Abda mao ang nagdumala sa mga lalaki nga gipili aron pugson sa pagtrabaho.
u-Ahishari umlawuli wasesigodlweni, u-Adonirami indodana ka-Abhida wayekhangele izichaka.
7 Adunay dose ka mga opisyal si Solomon sa tibuok Israel, nga nagahatag ug pagkaon alang sa hari ug sa iyang panimalay. Ang matag-usa kanila mohatod ug pagkaon sulod sa usa kabulan sa matag tuig.
USolomoni wayelezinye njalo izikhulu zeziqinti ezilitshumi lambili ezazikhangele ngokuqoqwa kokudla kwenkosi lomndlunkulu e-Israyeli. Kwakusithi isikhulu ngasinye silethe ukudla okwenyanga eyodwa ngomnyaka.
8 Mao kini ang ilang ngalan: Ben Hur, sa bungtod sa Efraim;
Nanka amabizo alezozikhulu: uBheni-Huri wayephethe isiqinti samaqaqa ezweni lika-Efrayimi;
9 Ben Deker sa Makaz, sa Shaalbim, sa Bet Shemes, ug sa Elonbet Hanan;
uBheni-Dekheri wayephethe eseMakhazi, leseShalibhimi, leseBhethi-Shemeshi kanye lese-Eloni-Bethihanani;
10 Ben Hesed, sa Arubot ( kaniya nasakop ang Soco ug ang tibuok yuta sa Hefer);
uBheni-Hesedi wayephethe ese-Arubhothi (eSokho lakulo lonke ilizwe leHeferi kungumango wakhe);
11 Si Ben Abinadab, sa tibuok distrito sa Dor (asawa niya si Tafat nga anak nga babaye ni Solomon);
uBheni-Abhinadabi wayephethe eseNaphothi Dori (yena wayethethe uThafathi indodakazi kaSolomoni);
12 si Baana nga anak sa Ahilud sa Taanac ug sa Megido, ug tanang Bet Shan nga mao tapad sa Zaretan ubos sa Jezreel, gikan sa Bet Shan ngadto sa Abel Mehola hangtod sa tabok sa Jokmeam;
uBhana indodana ka-Ahiludi wayephethe eseThanakhi leMegido, lasezindaweni zonke zeBhethi-Shani phansi kweZarethani ngaphansi kweJezerili, kusuka eBhethi-Shani kusiya e-Abheli-Mehola kusuka lapho kuyengena ku-Abheli-Mehola kuquma kuyengena kuJokhimeyamu;
13 si Ben Geber sa Ramot Gilead (kaniya nahisakop ang mga lungsod sa Jair nga anak nga lalaki ni Manases, nga anaa sa Gilead, ug ang rehiyon sa Argob nahisakop kaniya nga anaa sa Bashan, 60 ka mga dagkong siyudad nga adunay mga pader ug babag nga tumbaga sa ganghaan);
uBheni-Gebha eRamothi Giliyadi (imizana kaJayiri indodana kaManase eGiliyadi kwakungokwakhe, kanye lesiqinti se-Agobhi eBhashani kuhlanganisa lamadolobho amakhulu angamatshumi ayisithupha alemiduli lamasango avalwa ngezivalo ezenziwe ngemigqala yensimbi yethusi);
14 si Ahinadab nga anak nga lalaki ni Ido, sa Mahanaim;
u-Ahinadabi indodana ka-Ido eMahanayimi;
15 si Ahimaaz sa Neftali, (gipangasawa usab niya si Basemat nga anak nga babaye ni Solomon);
u-Ahimazi eNafithali (wayethethe uBhasemathi indodakazi kaSolomoni);
16 si Baana nga anak ni Hushai, sa Asher ug sa Alot;
uBhana indodana kaHushayi ko-Asheri lako-Bheyalothi;
17 si Jehoshafat nga anak ni Parua, sa Isacar;
uJehoshafathi indodana kaPharuya, ko-Isakhari;
18 Shimei ang anak nga lalaki ni Ela, sa Benjamin;
uShimeyi indodana ka-Ela koBhenjamini;
19 ug sa Geber nga anak nga lalaki ni Uri, sa yuta sa Gilead, ang lungsod sa Sihon nga hari sa mga Amorihanon ug sa Og nga hari sa Bashan, ug siya lamang ang opisyal nga anaa sa maong yuta.
uGebheri indodana ka-Uri eGiliyadi (elizweni likaSihoni inkosi yama-Amori kanye lelizwe lika-Ogi inkosi yeBhashani). Kwakunguye kuphela umbusi wesiqinti.
20 Ang Juda ug ang Israel labihan ang kadaghan sama sa balas sa dagat. Nangaon sila ug nanggiinom ug nagmalipayon.
Abantu bakoJuda labako-Israyeli babebanengi okwesihlabathi solwandle; babesidla, benatha njalo babejabula.
21 Gidumalaan ni Solomon ang tibuok gingharian gikan sa Suba sa yuta sa mga Filistihanon ug paingon sa utlanan sa Ehipto. Nagdala sila sa pahinungod ug nangalagad kang Solomon sa tibuok niyang kinabuhi.
USolomoni wabusa kulolonke kusukela ezweni leMifula kusiya kwelamaFilistiya, kuze kube semingceleni yeGibhithe. Wonke amazwe la ayethela njalo abuswa nguSolomoni okwempilo yakhe yonke.
22 Ang ginahatag kang Solomon alang sa usa ka adlaw mao ang 30 ka cor nga maayong harina ug 60 ka cor nga kalan-on,
Okwakufanele kudliwe esigodlweni sikaSolomoni nsuku zonke kwakubalisa ifulawa elicolekileyo elilingana amakhora angamatshumi amathathu lempuphu elingana amakhora angamatshumi ayisithupha,
23 napulo ka tambok nga baka, 20 ka baka gikan sa sibsibanan, ug 100 ka karnero, wala pay labot ang binaw, mga osa, mga lagsaw, ug gipatambok nga langgam.
inkabi ezinonisiweyo ezilitshumi lenkomo ezingamatshumi amabili ezivela emadlelweni, izimvu lembuzi ezilikhulu ngaphandle kwempala lemiziki lempunzi lengalukhuni ezinonisiweyo.
24 Kay iyang gimandoan ang tibuok rehiyon sa kasikbit sa Suba, gikan sa Tifsa hangtod sa Gaza. lakip ang tanang mga hari sa kasikbit niining Suba, ug aduna siyay pakigdait sa tanang nakapalibot kaniya.
Ngoba yena wabusa phezu kwemibuso entshonalanga koMfula, kusukela eThiphisa kusiya eGaza, njalo kwakulokuthula kuzozonke lezo zindawo.
25 Nagpuyo ang Juda ug ang Israel sa kalinaw, ang matag tawo nailalom sa iyang parasan ug ilalom sa iyang igera nga kahoy, gikan sa Dan paingon sa Beersheba, sa tanang mga adlaw ni Solomon.
Ngesikhathi sokubusa kukaSolomoni kuze kufike ekufeni kwakhe elakoJuda lako-Israyeli, kusukela kuDani kusiya kuBherishebha, abantu babehlezi bevikelekile, kungulowo lalowo emthunzini wesihlahla sakhe sevini loba esomkhiwa.
26 Si Solomon adunay 40, 000 ka mga kuwadra sa mga kabayo alang sa iyang mga karwahe ug 12, 000 ka mga mangangabayo.
USolomoni wayelezibaya zamabhiza enqola zakhe zokulwa eziyinkulungwane ezine, njalo wayelamabhiza azinkulungwane ezilitshumi lambili.
27 Kadtong mga opisyal ang nagahatag ug pagkaon alang kang Haring Solomon ug alang sa tanan nga anaa sa lamisa ni Haring Solomon, ang matag tawo sa iyang binulan. Dili nila tugotan nga makulang.
Izikhulu zesiqinti, sinye ngasinye ngenyanga yaso, kwakumele zizophisane ukulethela iNkosi uSolomoni ukudla lemfanelo yakhe lababezokwethekelela esikhosini. Izikhulu lezi zazinanzelela kakhulu ukuthi akukho lokukodwa okusilelayo esikhosini.
28 Nagdala usab sila ug maayong sebada ug kumpay alang sa ilang mga kabayo nga gamiton sa karwahe ug ang ginasakyan nga mga kabayo, ang matag-usa nagadala kung unsa ang iyang makaya.
Izikhulu zaziletha njalo isabelo sazo sengqoloyi lotshani bamabhiza ezinqola zempi lamanye amabhiza.
29 Gihatagan sa Dios si Solomon ug dakong kaalam ug pagpanabot, ug ang kalapad sa iyang panabot sama sa balas sa baybayon.
UNkulunkulu wanika uSolomoni ukuhlakanipha lombono womzwangedwa, lokuqedisisa okujule njengetshebetshebe lolwandle.
30 Ang kaalam ni Solomon milabaw sa tanang kaalam sa mga tawo sa taga-sidlakan ug sa tanang kaalam sa Ehipto.
Ulwazi lukaSolomoni lwalujule ukwedlula olwezazi zonke zaseMpumalanga, njalo lujule ukwedlula ulwazi lonke lwaseGibhithe.
31 Mas maalamon pa siya sa tanang tawo—kaysa kang Etan ang kaliwat ni Esdras, kang Heman, kang Calcol, ug kang Darda ang anak nga mga lalaki ni Mahol—ug ang iyang kabantogan miabot sa tanang nakapalibot nga mga nasod.
Wayehlakaniphe ukwedlula wonke amadoda, kubalwa kanye lo-Ethani umʼEzira, ehlakaniphe ukwedlula uHemani, loKhalikholi loDada, amadodana kaMaholi. Njalo udumo lwakhe lwazwakala ezizweni zonke ezazakhelene laye.
32 Nakasulti siya sa 3, 000 ka mga panultihon ug ang iyang mga awit 2, 005 ka daghan.
Wabumba izaga ezizinkulungwane ezintathu kanti njalo izingoma zakhe zaba yinkulungwane eyodwa lezinhlanu.
33 Mahulagway niya ang mga pananom, gikan sa sidro nga anaa sa Lebanon paingon sa hisopo nga mitubo sa pader. Makasaysay usab siya mahitungod sa mga mananap, mga langgam, mga nagakamang nga mananap, ug sa mga isda.
Wachasisa wahaya izihlahla, kusukela isihlahla somsedari waseLebhanoni lomhisophi okhula emidulini. Wafundisa njalo langezinyamazana lezinyoni, langezinanakazana lenhlanzi.
34 Nangadto ang katawhan nga gikan sa tanang kanasoran aron mamati sa kaalam ni Solomon. Naggikan silang tanan sa tanang mga hari sa kalibotan nga nakadungog sa iyang kaalam.
Amadoda ayequbuka evela emhlabeni wonke ukuthi azozizwela ukukhalipha kwengqondo kaSolomoni, wonke lamadoda amanye evela khonapho lamanye evela ezizweni, eza ukuzakuzwa lokhukuhlakanipha.
