1 Cronicas 29
1 Miingon si Haring David sa tibuok tigom sa katawhan, “Solomon akong anak, nga maoy gipili sa Dios, nga batan-on pa ug walay kasinatian, ug dako ang katungdanan. Kay ang templo dili alang sa katawhan apan alang kang Yahweh nga Dios.
And David the king says to all the assembly, “My son Solomon—the one on whom God has fixed—[is] young and tender, and the work [is] great, for the palace is not for man, but for YHWH God;
2 Busa gibuhat ko ang kutob sa akong mahimo aron ipatagbo ang gikinahanglan alang sa templo sa akong Dios. Maghatag ako ug bulawan alang sa mga butang nga himoon sa bulawan, plata alang sa mga butang nga himoon sa plata, bronse alang sa mga butang nga himoon sa bronse, puthaw alang sa mga butang nga himoon sa puthaw, ug kahoy alang sa mga butang nga himoon sa kahoy. Maghatag usab ako ug onyx nga mga bato, mga bato nga idayandayan, mga bato nga adunay nagkalainlaing mga kolor—tanang matang sa bililhong mga bato— ug daghan pang marbol nga mga bato.
and with all my power I have prepared for the house of my God, the gold for [things of] gold, and the silver for [things of] silver, and the bronze for [things of] bronze, the iron for [things of] iron, and the wood for [things of] wood, shoham stones, and settings, and stones of painting and of diverse colors, and all [kinds of] precious stone, and stones of white marble, in abundance.
3 Karon, tungod kay nahimuot man ako sa puluy-anan sa akong Dios, ihatag ko ang kaugalingon kong mga bahandi nga bulawan ug plata alang niini. Gibuhat ko kini aron idugang sa tanan nga akong giandam alang niining balaang templo:
And again, because of my delighting in the house of my God, the substance I have—a peculiar treasure of gold and silver—I have given for the house of my God, even over and above all I have prepared for the holy house:
4 3, 000 ka talent sa bulawan gikan sa Ophir, ug 7, 000 ka talent sa lunsay nga plata, aron ibutang sa mga paril sa mga gambalay.
three thousand talents of gold, of the gold of Ophir, and seven thousand talents of refined silver, to overlay the walls of the houses,
5 Maghatag ako ug bulawan alang sa mga butang nga himoon sa bulawan, ug plata alang sa mga butang nga himoon sa plata, ug mga butang alang sa tanang matang sa buluhaton nga himoon sa mga hanas nga trabahante. Kinsa pa man ang buot maghatag ngadto kang Yahweh ug ihatag ang iyang kaugalingon ngadto kaniya?”
even gold for [things of] gold, and silver for [things of] silver, and for all the work by the hand of craftsmen; and who [is] he that is offering to willingly consecrate his hand to YHWH today?”
6 Unya naghimo ug kinabubut-ong mga halad ang mga pangulo sa ilang mga pamilya nga katigulangan, ang mga pangulo sa mga tribo sa Israel, ang mga komandante sa liboan ug gatosan, ug ang mga opisyal nga nagdumala sa buluhaton sa hari.
And the heads of the fathers, and the heads of the tribes of Israel, and the heads of the thousands, and of the hundreds, and of the heads of the work of the king, offer willingly.
7 Naghatag sila ug 5, 000 ka talent ug 10, 000 ka darics sa bulawan, 10, 000 ka talent sa plata, 18, 000 ka talent sa plata, ug 100, 000 ka talent sa puthaw alang sa buluhaton sa puluy-anan sa Dios.
And they give for the service of the house of God five thousand talents and ten thousand drams of gold, and ten thousand talents of silver, and eighteen thousand talents of bronze, and one hundred thousand talents of iron;
8 Kadtong adunay bililhong mga bato ilang gihatag ngadto sa tipiganan sa puluy-anan ni Yahweh, ilalom sa pagdumala ni Jehiel, nga kaliwat ni Gershon.
and he with whom stones are found has given [them] to the treasury of the house of YHWH, by the hand of Jehiel the Gershonite.
9 Nagmalipayon ang katawhan tungod niining kinabubut-ong mga halad, tungod kay naghatag man sila sa tibuok nilang kasingkasing ngadto kang Yahweh. Nagmalipayon usab pag-ayo si David.
And the people rejoice because of their offering willingly, for with a perfect heart they have offered willingly to YHWH; and David the king has also rejoiced [with] great joy.
10 Gidayeg ni David si Yahweh atubangan sa tanang tigom sa katawhan. Miingon siya, “Hinaot nga pagadayegon ka hangtod sa kahangtoran, Yahweh, ang Dios sa Israel sa among katigulangan.
And David blesses YHWH before the eyes of all the assembly, and David says, “Blessed [are] You, YHWH, God of Israel, our Father, from age even to age.
11 Kanimo, Yahweh, ang kadungganan, ang gahom, ang himaya, ang kadaogan, ug ang kahalangdon. Kay imo man ang tanan sa kalangitan ug sa kalibotan. Imo ang gingharian, Yahweh, ug pasidunggan ka ingon nga magmamando sa tanan.
To You, O YHWH, [is] the greatness, and the might, and the beauty, and the victory, and the splendor, because of all in the heavens and in the earth; to You, O YHWH, [is] the kingdom, and He who is lifting up Himself over all for head;
12 Ang kadagaya ug kadungganan naggikan kanimo, ug nagmando ka sa tanang katawhan. Sa imong mga kamot adunay gahom ug kusog. Kusgan ka ug bantogan nga makahimo nga bantogan sa katawhan ug maghatag ug kusog kang bisan kinsa.
and the riches, and the honor [are] from before You, and You are ruling over all, and in Your hand [is] power and might, and [it is] in Your hand to make great and to give strength to all.
13 Busa karon, among Dios, nagpasalamat kami kanimo ug nagdayeg sa mahimayaon nimong ngalan.
And now, our God, we are giving thanks to You, and giving praise to Your beautiful Name;
14 Apan kinsa man ako, ug kining akong katawhan, nga makahimo sa kinabubut-ong paghalad niining mga butanga? Sa pagkatinuod, kining tanang mga butanga naggikan kanimo, ug gibalik lamang namo paghatag diha kanimo kung unsa ang imo.
indeed, because who [am] I, and who [are] my people, that we retain power to offer thus willingly? But the whole [is] from You, and we have given to You out of Your [own] hand;
15 Sanglit mga langyaw ug dumuduong lamang kami sa imong atubangan, sama sa tanan namong mga katigulangan. Ang among mga adlaw sa kalibotan sama sa anino, ug walay mahibilin nga paglaom dinhi.
for we [are] sojourners and settlers before You, like all our fathers; our days on the land [are] as a shadow, and there is none abiding.
16 Yahweh nga among Dios, kining tanang bahandi nga among natigom alang sa pagtukod sa templo aron sa pagpasidungog sa balaan mong ngalan—naggikan kini kanimo ug imo man kini.
O our God YHWH, all this store [with] which we have prepared to build a house for You, for Your Holy Name, [is] out of Your [own] hand, and the whole [is] of You.
17 Nasayod usab ako, akong Dios, nga gisusi mo ang kasingkasing ug nahimuot ka sa matarong. Alang kanako, kinabubut-on kong gihalad kining tanang mga butanga uban sa matarong kong kasingkasing, ug karon nalipay ako sama sa imong katawhan nga ania karon nga kinabubut-ong naghalad ug mga gasa diha kanimo.
And I have known, my God, that You are trying the heart, and desire uprightness; I, in the uprightness of my heart, have willingly offered all these; and now, I have seen Your people who are found here with joy to offer willingly to You.
18 Yahweh, ang Dios ni Abraham, ni Isaac, ug ni Israel—nga among mga katigulangan—itisok kini sa mga hunahuna sa imong katawhan hangtod sa kahangtoran. Giyahi ang ilang mga kasingkasing nganha kanimo.
O YHWH, God of Abraham, Isaac, and Israel, our fathers, keep this for all time for the imagination of the thoughts of the heart of Your people, and prepare their heart for You;
19 Hatagi ang akong anak nga lalaki nga si Solomon ug kinasingkasing nga magtinguha sa pagtuman sa imong mga mando, sa imong mga kasugoan sa kasabotan, ug sa imong mga balaod, ug ipahimutang kining tanan nga mga plano aron matukod ang palasyo nga akong gipatagboan.”
and give a perfect heart to my son Solomon, to keep Your commands, Your testimonies, and Your statutes, and to do the whole, even to build the palace [for] which I have prepared.”
20 Miingon si David ngadto sa tanang tigom sa katawhan, “Karon dayega si Yahweh nga inyong Dios.” Nagdayeg ang tanang tigom sa katawhan ngadto kang Yahweh, ang Dios sa ilang mga katigulangan, nangyukbo ug nagsimba kang Yahweh ug nanghapa sila atubangan sa hari.
And David says to all the assembly, “Now bless your God YHWH”; and all the assembly blesses YHWH, God of their fathers, and bows and pays respect to YHWH and to the king.
21 Sa pagkasunod adlaw, naghimo sila ug mga halad sakripisyo ngadto kang Yahweh ug naghalad ug halad sinunog alang kaniya. Naghalad sila ug liboan ka mga torong baka, liboan ka mga torong karnero, ug liboan ka mga nating karnero, lakip ang ilang mga halad ilimnon ug madagayaon nga mga halad sakripisyo alang sa tibuok Israel.
And they sacrifice sacrifices to YHWH, and cause burnt-offerings to ascend to YHWH on that next day: one thousand bullocks, one thousand rams, one thousand lambs, and their oblations, and sacrifices in abundance for all Israel.
22 Nianang adlawa, nagkaon ug nag-inom sila sa atubangan ni Yahweh uban sa dakong kasaulogan. Gihimo nilang hari sa ikaduhang higayon si Solomon, ang anak nga lalaki ni David, ug gidihogan siya nga mahimong magmamando pinaagi sa katungod ni Yahweh. Gidihogan usab nila si Zadok nga mahimong pari.
And they eat and drink before YHWH on that day with great joy, and cause Solomon son of David to reign a second time, and anoint [him] before YHWH for leader, and Zadok for priest.
23 Unya milingkod si Solomon sa trono ni Yahweh ingon nga hari imbes nga si David nga iyang amahan. Nagmauswagon siya, ug ang tanan sa Israel nagtuman kaniya.
And Solomon sits on the throne of YHWH for king instead of his father David, and prospers, and all of Israel listens to him,
24 Nagmatinud-anon kang Haring Solomon ang tanang mga pangulo, mga sundalo, ug ang mga anak nga lalaki ni David.
and all the heads, and the mighty men, and also all the sons of King David have given a hand under Solomon the king;
25 Gipasidunggan pag-ayo ni Yahweh si Solomon atubangan sa tibuok Israel ug gigamhan siya labaw pa sa ubang mga hari sa Israel nga nahauna kaniya.
and YHWH makes Solomon exceedingly great before the eyes of all Israel, and puts on him the splendor of the kingdom that has not been on any king over Israel before him.
26 Naghari si David ang anak nga lalaki ni Jesse sa tibuok Israel.
And David son of Jesse has reigned over all Israel,
27 Nahimong hari si David sulod sa 40 ka tuig. Nagmando siya sulod sa pito ka tuig sa Hebron ug 33 ka tuig sa Jerusalem.
and the days that he has reigned over Israel [are] forty years; he reigned in Hebron seven years, and he reigned in Jerusalem thirty-three;
28 Namatay siya sa maayong katigulangon, human sa malipayong taas nga pagkinabuhi, bahandi ug kadungganan. Si Solomon nga iyang anak maoy nagpanunod kaniya.
and he dies in a good old age, satisfied with days, riches, and honor, and his son Solomon reigns in his stead.
29 Nahisulat sa kasaysayan ni Samuel nga usa ka propeta ang mga kadaogan ni Haring David, sa kasaysayan ni Nathan nga usa ka propeta, ug sa kasaysayan ni Gad nga usa ka propeta.
And the matters of David the king, the first and the last, behold, they are written beside the matters of Samuel the seer, and beside the matters of Nathan the prophet, and beside the matters of Gad the seer,
30 Nalista didto ang mga binuhatan sa iyang pagdumala, ang iyang mga nabuhat ug ang mga panghitabo nga iyang nasinatian, sa Israel, ug sa tanang mga gingharian sa ubang kayutaan.
with all his reign, and his might, and the times that went over him, and over Israel, and over all kingdoms of the lands.
